Anayasa Mahkemesi’nin Kararı Kapsamında İşe İade Arabuluculuğunda Kurallar Yeniden Şekillendi

Anayasa Mahkemesi (“AYM”), 3.6.2025 tarihli ve 2024/157 E., 2025/121 K. sayılı kararı (“Karar”) ile, 7036 sayılı İş Mahkemeleri Kanunu’nun 3. maddesinin 15. fıkrasını iptal ederek işe iade arabuluculuğunda kritik bir değişikliğe imza attı. 

Peki bu karar ile ne değişti? 

AYM, işe iade arabuluculuğuna, asıl ve alt işverenin birlikte katılma zorunluluğunu ortadan kaldırdı. Bu değişiklikle birlikte:

• İşçi, yalnızca bir işverene başvursa bile arabuluculuk sürecini başlatabilecek. Artık asıl ve alt işveren ilişkisini önceden belirleme ve tüm tarafları arabulucuya çağırma yükümlülüğü yok.
• Asıl ve alt işverenin birlikte arabuluculuk görüşmesine katılması artık zorunlu değil.
• Bu değişiklik, arabuluculuk sürecini daha esnek ve ulaşılabilir hâle getiriyor.

İşverenler için neden önemli?

Karar öncesinde, 7036 sayılı Kanun’un 3. maddesinin 15. fıkrası uyarınca:

“Asıl işveren-alt işveren ilişkisinin varlığı hâlinde işe iade talebiyle arabulucuya başvurulduğunda, anlaşmanın gerçekleşebilmesi için işverenlerin arabuluculuk görüşmelerine birlikte katılmaları ve iradelerinin birbirine uygun olması aranır.”

Bu düzenleme, işe iade taleplerinde hem asıl işverenin hem de alt işverenin arabuluculuk sürecine birlikte dahil edilmesini zorunlu kılarak süreci hem işverenler açısından hukuki ve operasyonel anlamda karmaşıklaştırmakta hem de işçilere ilave bir külfet yüklemekteydi.

AYM, bu düzenlemenin işçiye ve işverene ölçüsüz yük getirdiğini belirtti ve özellikle işçiler açısından mahkemeye erişim hakkını sınırladığını vurguladı. Mahkeme, ayrıca işçiden tarafı olmadığı hukuki ilişkileri önceden tespit edip tüm tarafları sürece dahil etmesini beklemenin “katlanılamayacak bir külfet” olduğunu da ifade etti. Bu nedenle, hükmün adil yargılanma hakkına ve ölçülülük ilkesine aykırı olduğuna karar vererek hükmü iptal etti.

Karar uyarınca işçiler ve işverenler  artık daha esnek bir arabuluculuk süreciyle karşı karşıya bulunuyor.