Endüstriyel Emisyonların Yönetimi Yönetmeliği Yayınlandı
2010/75/AB sayılı Endüstriyel Emisyonlar Direktifine dayanarak, Avrupa Birliği mevzuatına uyum sağlama kapsamında, sanayi kaynaklı emisyon ve atık oluşumunu azaltarak çevre ve insan sağlığını korumak, yeşil dönüşüm, döngüsel ekonomi ile karbonsuzlaşmayı teşvik etmek amacıyla 14 Ocak 2025 tarihli Resmî Gazete’de Endüstriyel Emisyonların Yönetimi Yönetmeliği (“Yönetmelik”) yayımlandı.
1 Aralık 2025’te yürürlüğe girecek olan Yönetmelik, yakma sistemi anma ısıl gücü 50 MW ve üzerinde olan enerji üretimi, petrol rafineri, kok üretim, gazlaştırma, sıvılaştırma ve piroliz ile metal üretimi ve işlenmesi, mineral endüstrisi, kimya endüstrisi, atık yönetimi ve organik solvent kullanılan faaliyetlerde bulunulan tesisler gibi işletmeleri kapsamaktadır. Söz konusu işletmelerin, sanayide yeşil dönüşüm (“SYD”) sürecine uygun işletildiğini gösteren belgeyi (“SYD Belgesi”) edinmesi zorunlu kılınmıştır. Buna göre Yönetmelik kapsamındaki işletmeler elektronik sisteme girerek kayıt olmak ve her yıl 1 Nisan tarihine kadar söz konusu sistemdeki bilgilerini güncellemekle mükellef hale gelmiştir.
Yönetmelik uyarınca, Yönetmelik kapsamındaki tesislerde, çevre izin ve lisans sürecinin tamamlanması için SYD belgesi gerekmektedir. SYD Belgeleri, çevrenin en yüksek düzeyde korunmasında teknolojik ve ekonomik sürdürülebilirliği uluslararası alanda kabul görmüş olan, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’nca (“Bakanlık”) yayımlanan üretim tekniklerine (Mevcut En İyi Teknikler – MET) uyum durumuna göre kategorilere ayrılmıştır. Bakanlık SYD Belgesi bulunan işletmelerin belge şartlarını 5 yılda bir gözden geçirmek ve gerektiğinde belge şartlarını güncellemeye yetkilidir.
SYD Belgesi’ni haiz tesislerin Yönetmelikte belirtilen yükümlülüklerinden bazıları aşağıdaki gibidir:
- SYD Belgesi şartlarına göre faaliyet göstermek;
- Çevre izin ve/veya lisans belgesinin yenilenmesi durumunda otuz gün içerisinde Bakanlık’a bilgi vermek ve SYD belgesini yenilemek;
- Kirleticilerin hava, su ve toprak gibi alıcı ortamlara salımı ile atık sudaki kirleticilerin ve atıkların taşınmasına yönelik toplulaştırılmış yıllık yük bilgisini elektronik veri tabanına kaydetmek; ve
- MET ile ilişkili emisyon seviyesi (MET-IES) ve emisyon sınır değerlerine (ESD) uymakla ve/veya buna yönelik yeşil dönüşümü gerçekleştirmek.
SYD Belgesi ile işletmeciler ilgili mevzuata göre teşvik, hibe ve kredi gibi finansal desteklerden faydalanabilecektir.
SYD belgesi şartlarının kaybı durumunda işletmeci bu durumu derhal Bakanlığa bildirip, uygunluk sağlanması için gerekli önlemleri almak zorunda olup uygunsuzluğun devamı halinde belgenin askıya alınması ve iptali söz konusu olacaktır.
Yönetmelik ile büyük yakma tesisleri, atık yakma tesisleri ve organik solvent kullanan tesisler için özel düzenlemeler de getirilmiştir.
Yönetmelik’in yürürlüğe gireceği tarih olan 1 Aralık 2025’te faaliyette olan veya çevresel etki değerlendirmesi başvurusu bulunan tesisler, çevre izin ve/veya lisans belgesini aldıktan sonra en geç 90 gün içinde gerekli bilgi ve belgeleri Bakanlık’a sunmak zorundadır.
Avrupa Birliği mevzuatına uyum sağlama çalışmaları kapsamındaki bu Yönetmelik ile çevreci üretimin teşvik edilmesi, emisyon ve atık oluşumunun azaltılması amaçlanıyor.