Yapay Zeka Sistemlerine İlişkin Kanun Teklifi Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde (“TBMM”)

TBMM’ye sunulan yeni Kanun Teklifi, yapay zekâ uygulamalarına ilişkin hukuki çerçevenin netleştirilmesi, kişilik hakları ihlalleri ve veri güvenliğine dair yeni düzenlemelerin getirilmesini öngörüyor.

Yapay Zekâ Sistemi tanımı ekleniyor

“İnsan müdahalesi olmaksızın veya sınırlı müdahaleyle belirli görevleri yerine getiren yazılım, model, algoritma veya programlama bütünü” şeklinde tanımlanan ve ilgili yükümlülüklerin kapsamını belirleyecek yapay zekâ sistemi kavramı mevzuata dahil ediliyor.

Deepfake içeriklere 6 saat içinde erişim engeli getiriliyor

Yapay zekâ sistemleri tarafından üretilen, kişilik haklarına aykırı veya kamu güvenliğini tehdit eden Deepfake içeriklerin 6 saat içinde kaldırılması ve erişimin engellenmesi zorunlu hale geliyor.

Bu yükümlülüğün yerine getirilmesinden içerik sağlayıcılar ile sistem geliştiriciler müştereken sorumlu olacak.

Etiketleme zorunluluğu getiriliyor

Yapay zekâ aracılığıyla üretilen görsel, işitsel veya metinsel deepfake içeriklerde “Yapay Zekâ Tarafından Üretilmiştir” ibaresi yer almak zorunda olacak.

Bu ibareyi kullanmayanlara 500 bin TL ile 5 milyon TL arasında idari para cezası uygulanabilecek.

Sistematik ihlaller durumunda ise erişim engeli uygulanacak ve savcılığa suç duyurusunda bulunulabilecek.

Kişisel verilere ayrımcılık yasağı ve veri güvenliği ilkesi getiriliyor

Kişisel Verileri Koruma Kanunu’na eklenen hükümle, yapay zekâ uygulamalarında kullanılan veri setlerinin anonimlik, ayrımcılık yasağı ve meşruiyet ilkelerine uygun olması zorunlu hale getiriliyor.

Ayrımcı veri setlerinin kullanımı veri güvenliğinin ihlali sayılacak.

Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu’na (“BTK”) acil erişim engelleme yetkisi tanınıyor

Kamu düzenini veya seçim güvenliğini tehdit eden yapay zekâ içeriklerine karşı BTK’ya acil müdahale yetkisi tanınıyor.

Aykırı davrananlara ise 10 milyon TL’ye kadar idari para cezası uygulanabilecek.

Siber güvenlik yükümlülükleri genişliyor

Yapay zekâ sistemlerinde hizmet sağlayıcılara;

• Eğitim veri setlerinin şeffaflığı ve denetlenebilirliğini sağlamak,
• Yanlış ve manipülatif bilgi üretimini önleyecek doğrulama mekanizmaları kurmak,
• Halüsinasyon riskini azaltacak algoritmik kontroller uygulamak,
• Yüksek riskli uygulamalarda insan onaylı denetim mekanizmaları geliştirmek,
• Düzenli siber güvenlik zafiyet testleri yapmak

yükümlülükleri getiriliyor.

Bu yükümlülüklerin yerine getirilmemesi halinde 5 milyon TL’ye kadar para cezası veya faaliyet durdurma yaptırımı öngörülüyor.

Ceza sorumluluğu genişliyor

Türk Ceza Kanunu’na eklenmesi teklif edilen hükümle, yapay zekâ sistemini suç işlemek amacıyla yönlendiren kullanıcı “fail” sayılıyor; eğer sistemin tasarımı veya eğitimi bu fiili mümkün kılıyorsa geliştiriciye verilecek ceza yarı oranında artırılacak.