Sigorta Sektöründe Sürdürülebilirlik Kılavuzu Yayımlandı

4 Nisan 2025 tarihinde Türkiye Sigorta Birliği (“TSB”) tarafından hazırlanan “Türkiye Sigorta Sektöründe Sürdürülebilirlik Kılavuzu” (“Kılavuz”) adlı 42 sayfalık kitapçık, TSB’nin resmi web sitesinde yayımlandı.

Kılavuz; sigorta, reasürans ve emeklilik şirketlerinin Çevresel, Sosyal, Yönetişim (“ÇSY”) ilkelerini benimsemeleri ve operasyonel süreçlerine entegre edebilmeleri için tavsiye niteliğindedir.

Sigorta Sektöründe Temel Sürdürülebilirlik İlkeleri

 Kılavuz, sigorta sektörünün sürdürülebilirlik için dikkat etmesi gereken 6 temel ilkeyi şu şekilde belirlemiştir:

1. Çevresel ve sosyal risklerin yönetimini öngören Çevresel ve Sosyal Risk Yönetimi ilkesi,
2. Sigorta sektörünün Sürdürülebilir Kalkınma Amaçları’na (“SKA”) uygun ve ÇSY kriterleri doğrultusunda yatırım yapması ve finansman sağlamasını öngören Sürdürülebilir Ekonomiye Katkı ilkesi,
3. Sigorta şirketlerinin emisyonları azaltmaya yönelik hedeflerini belirlemesini ve bu hedeflere ulaşma sürecini raporlamasını gerektiren; İklim Değişikliği ile Mücadele ve Uyum ilkesi,
4. Sürdürülebilirlik hakkında farkındalığı arttırmayı ve süreçlere paydaşların katılımını desteklemeyi amaçlayan Paydaş Katılımı ve Bilinçlendirme ilkesi,
5. Sürdürülebilirlik ilkesinin yönetişim politikalarına entegrasyonunu ve faaliyetlerin şeffaflığını gerektiren Kurumsal Yönetim ve Şeffaflık ilkesi,
6. Eşitlik, insan haklarına uyumlu çalışma ve finansal kapsayıcılığın gözetilmesini öngören Toplumsal Fayda ve Kapsayıcılık ilkesi.

Sigorta Sektöründe Sürdürülebilir Kalkınma Amaçları

SKA’nın 17 küresel hedeften oluşup bu hedeflerin dünyanın karşılaştığı çeşitli ekonomik, sosyal ve çevresel sorunları ele almaya yönelik olup 2030 yılına kadar bu sorunlarla mücadele edilmesinin amaçlandığı belirtilmiştir.

Kılavuz’da, sigorta sektörünün SKA’lar kapsamındaki çalışmaları da yer almaktadır. Bu çalışmalara örnek olarak, tarımın desteklenmesi amacıyla Tarım Sigortaları Havuzu’nun kurulması ve TSEV (Türkiye Sigorta Enstitüsü Vakfı) gibi kurumlar aracılığıyla mesleki eğitimler verilmesi gösterilebilir..  Bu çalışmalar aşağıda listelenmiştir:

• Yoksulluğa ve açlığa son vermek için daha kapsayıcı ürünler çıkarmak, çiftçilerin tarıma teşvik edilmesi.
• Sağlık hizmetlerine erişimin arttırılması ve insanların sağlıklı yaşama teşvik edilmesi.
• Nitelikli, kapsayıcı eğitim sağlanması.
• Sigorta sektöründe toplumsal cinsiyet eşitliğinin teşvik edilmesi.
• Temiz su ve enerjiye erişim sağlanması, sürdürülebilir metodların teşvik edilmesi.
• İnsanlığa yakışır işlerin ve ekonomik büyümenin teşvik edilmesi.
• Altyapının geliştirilmesi, sürdürülebilir sanayinin teşvik edilmesi.
• Gelir eşitsizliğinin azaltılması.
• Sürdürülebilir şehirler kurulması ve sürdürülebilir üretim ve tüketim alışkanlıklarının teşvik edilmesi.
• İklim değişikliği ile mücadele edilmesi.
• Su ve karadaki yaşam ve biyoçeşitliliğin korunması.
• Barışın teşvik edilmesi, bu amaçla etkili kurumların desteklenmesi.
• Küresel işbirliklerinin güçlendirilmesi.

Paris İklim Anlaşmasında Sigortacılığın Rolü

Bu bağlamda sigortacılık sektörü de İklim Anlaşması’nı destekleyen bir paydaş olarak, hedefinin gerçekleşmesinde kritik rol oynamaktadır. Bu bağlamda önemli role sahip olduğu konulardan bazıları şu şekildedir:

• Risk yönetimi ile risk bilincinin arttırılması ve afetlerin etkisinin azaltılması,
• Dayanıklılığın arttırılması için iklim dirençli altyapılara yatırım yapılması ve tarım sigortasının desteklenmesi,
• İklim finansmanı sağlayarak yeşil yatırımların desteklenmesi ile iklim değişikliğine uyum sağlamaya yönelik finansman sağlanması,
• Karbon Emisyonu Sigortası ve Parametrik Sigorta gibi yeni sigorta ürünlerinin tedavüle sürülmesi,
• Sosyal eşitlik ve dayanışma gözetilerek iklim etkilerine duyarlı kesimlere eşit imkanlar sağlanması.

Avrupa Birliği Yeşil Mutabakatında Sigortacılığın Rolü

 Kılavuz ayrıca, sigorta sektörünün Avrupa Birliği Yeşil Mutabakatı uyarınca özellikle iklim riski yönetimi, yeşil finansmanı teşvik etme, çevresel ve sosyal risk değerlendirmesi yapma, iklim değişikliği konusunda farkındalık yaratma, yeşil sigorta ürünleri ve teşvikler sunma ve sürdürülebilirlik raporu çıkarma konularında rolünü vurgulamıştır.

Sigorta Sektörünün Yeşil Dönüşümde Risk ve Fırsatları

 Kılavuz uyarınca, sürdürülebilir olmaya doğru atılan adımlar yeni risk ve fırsatlar yaratmaktadır.

Buna göre yeşil dönüşüm, sigorta şirketleri açısından; iklim değişikliğinden etkilenme, sürdürülebilir politikalar nedeniyle kâr ve müşteri kaybı yaşanması, veri güvenliğinden açık verilmesi, yatırım ve maliyet artışına yol açması, itibar kaybına yol açması, değişen regülasyonlara uyum sırasında maliyet artışı gibi genel; geçiş sürecinde de kamu politikaları ve mevzuat değişikliklerinin yol açacağı maliyet artışı gibi potansiyel riskleri bünyesinde barındırmaktadır.

Bununla birlikte, sigorta şirketleri açısından; yeşil sigorta ürünleri sunma imkanı, veri ve risk analizi yaparak daha doğru prim verilmesi ve risklerin tahmin edilmesi, sürdürülebilir stratejilerin benimsenmesi, yeşil yatırım yaparak kârlılıklarının arttırılması, iklim değişikliğine adapta olarak müşterilerinin bilinçlendirilmesi, yeşil teknoloji yayılmasıyla sigorta ihtiyacının artması, yeşil sertifikasyona sahip ürünleri teşvik ederek finansal anlamda olumlu sonuca sebebiyet verme gibi potansiyel fırsatlar da mevcuttur.

Sonuç

Kılavuz, hedefi geleceği güvence altına almak olan sigorta sektörünün sürdürülebilirlik ile ayrılmaz bir ilişkisi olduğu temelinden hareketle, küresel zorluklara karşı ÇSY ilkelerinin benimsenmesinin sektörü hem daha yenilikçi hem de daha dirençli hale getirmesini esas almaktadır.

Kılavuz bu açıdan sigorta sektörünün sürdürülebilirlik odaklı dönüşümünü başarıyla gerçekleştirmesi için yönlendirme amacını taşımaktadır ve böylelikle sigorta şirketlerinin yalnızca finansal tablolarını güçlendirmekle kalmayacağı, aynı zamanda ÇSY kriterlerine uygun olumlu toplumsal etkilerini de derinleştireceği öngörülmektedir.