FATF, Kripto Varlıklar ve Sınır Ötesi Ödemelere İlişkin Standartlarını Güncelledi

18 Haziran 2025 tarihinde, küresel kara para aklama ve terör finansmanı gözlemcisi ve hükümetler arası kuruluş, yasadışı faaliyetleri ve topluma verdikleri zararı önlemeyi amaçlayan uluslararası standartları belirleyen Mali Eylem Görev Gücü (Financial Action Task Force, “FATF”), 16 No’lu Tavsiye Kararı’nda, “Travel Rule” olarak da bilinir, yapılan güncellemeleri yayımladı. Bu düzenleme, sınır ötesi ödemeler ve kripto varlık transferlerine eşlik eden bilgilere ilişkin gereklilikleri kapsamaktadır. Yapılan değişiklikler, şeffaflığı artırmayı, dolandırıcılık ve hataları azaltmayı ve uluslararası ödeme mesajlarında tutarlılığı sağlamayı hedeflemektedir.

Öne Çıkan Başlıklar

• Ödeme Zincirinde Tanımlanmış Sorumluluklar
  Güncellenen düzenleme, ödeme zinciri boyunca bilgilerin eklenmesi ve korunmasından hangi tarafın sorumlu olduğunu netleştirmektedir. Zincir, artık müşteriden talimatı ilk alan finansal kurumla başlamaktadır.
• 1.000 USD/EUR Üzeri Transferlerde Standart Bilgi Gerekliliği
  1.000 USD/EUR üzerindeki kişiden kişiye transferlerde, ödeme mesajlarında gönderici ve alıcının isim, adres ve doğum tarihi bilgilerinin yer alması gerekecektir. Bu standartlaşmanın, verimliliği artırması ve şüpheli işlemlerin tespitini kolaylaştırması beklenmektedir.
• Dolandırıcılık Önleyici Teknoloji Kullanımı
  Finansal kurumların, alıcı bilgilerini doğrulayan teknolojileri uygulaması zorunlu hale gelecektir. Bu tür araçlar hâlihazırda bazı ülkelerde kullanılmakta olup, bundan sonra daha yaygın olarak teşvik edilecektir.
• Kartlı İşlemlerle İlgili Açıklık
  Mal veya hizmet alımına yönelik kredi, banka veya ön ödemeli kartla yapılan işlemler, 16 No’lu Tavsiye kapsamı dışında kalmaya devam etmektedir.
• Bu değişiklikler, kara para aklamayla mücadele (anti-money laundering, AML) çerçevesini modernize etmeye yönelik daha fazla gayretin parçasıdır ve G20 hedefleri doğrultusunda sınır ötesi ödemelerin daha hızlı, ucuz ve şeffaf hale getirilmesini desteklemektedir.
• Güncellenen standartlar 2030 yılı sonuna kadar yürürlüğe girecektir. FATF, uygulama sürecini desteklemek amacıyla ilave rehberlik sağlayacak ve paydaşlarla iş birliğini sürdürecektir.

Son olarak, FATF önerileri her ne kadar bağlayıcı olmasa da, MASAK (Mali Suçları Araştırma Kurulu) ilgili değişiklikleri takip etmekle mükelleftir; öyle ki FATH tarafından belirlenen öneri mahiyetindeki şartları sağlayamaması halinde bilindiği üzere gri listeye alınmaktadır. Gri liste yani arttırılmış izleme altındaki yargı bölgeleri mali güvensizlik anlamına gelmekte yani yabancı yatırımcı için riskli olarak addedilmektedir.   Bu nedenle ilgili değişikliklerin MASAK tarafında ne şekilde ve ne zaman uygulama alanı bulacağı dikkatle takip edilmelidir.