Elektronik Ticaretin Düzenlenmesi Hakkında Kanun’da 7 Temmuz 2022 tarihinde yapılan değişikliklerle yeni düzenlemeler getirildi.
Düzenleme ile esas olarak elektronik ticaret pazar yeri tanımı yapılmış oldu. Buna göre elektronik ticaret aracı hizmet sağlayıcının aracılık hizmetlerini sunduğu elektronik ticaret faaliyetinde bulunulan internet sitesi, mobil site veya mobil uygulama gibi platformları, elektronik ticaret pazar yeri olarak tanımlanmıştır. Bunun çerçevesinde de elektronikk ticaret hizmet sağlayıcı ve elektronik ticaret aracı hizmet sağlayıcı, elektronik ticaret ortamı kavramları ve net işlem hacmi ve ekonomik bütünlük kavramları da tanımlanmıştır.
Bahsi geçen değişiklik ile bireysel emeklilik, bankacılık, sigortacılık, finansman, sermaye piyasası, ödeme hizmetleri, bahis ve şans oyunları, seyahat acenteliği, sivil havacılık, ile elektronik haberleşme alanlarında faaliyet gösteren işletmelerin elektronik ticaret aracı hizmet sağlayıcı veya elektronik ticaret hizmet sağlayıcı olarak kabul edilmeyeceği düzenlenmiştir.
Hukuka Aykırı İçerik Halinde
Yapılan değişikliklerle aracı hizmet sağlayıcı, hizmet sağlayıcı tarafından sunulan içerik ve içeriğe konu mal veya hizmetle ilgili hukuka aykırı hususlardan sorumlu olmadığının altı çizilmiştir. Ancak elektronik ticaret aracı hizmet sağlayıcı, elektronik ticaret hizmet sağlayıcı tarafından sunulan içeriğin hukuka aykırı olduğundan haberdar olması hâlinde, bu içeriği gecikmeksizin yayımdan kaldırarak hukuka aykırı hususu ilgili kamu kurum ve kuruluşlarına bildirme yükümlülüğü getirilmiştir. İlaveten elektronik ticaret aracı hizmet sağlayıcı, hak sahibinin, fikri ve sınai mülkiyet hakkı ihlaline dair bilgi ve belgeye dayanan şikâyeti üzerine, elektronik ticaret hizmet sağlayıcının şikâyete konu ürününü yayımdan kaldırarak durumu kendisine ve hak sahibine bildirecektir.
Ayrıca Gümrük ve Ticaret Bakanlığı elektronik ticaretin gelişimini sağlamaya, etkin ve adil rekabet ortamını korumaya, hizmet sağlayıcı ve aracı hizmet sağlayıcının faaliyetlerine yönelik düzenleme yapmaya ve aracılık sözleşmesinde yer verilmesi zorunlu unsurları belirlemeye yetkili kılınmıştır. Bu kapsamdabakanlık amacıyla denetim yapmaya ve denetim sonuçlarını açıklamaya, denetim sırasında özel uzmanlık veya teknik bilgi gerektiren durumlarda bilirkişi görevlendirmeye de yetkilendirilmiştir. Bakanlık ilaveten sesli arama ve kısa mesaj yoluyla ticari elektronik ileti gönderen gerçek veya tüzel kişi abone bilgilerini Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumundan alma konusunda da yetkili kılınmıştır.
İlaveten aracı hizmet sağlayıcı ve hizmet sağlayıcılar, kanun kapsamındaki iş ve işlemlerine ilişkin bilgi, belge, defter ve elektronik kayıtlarını, iş veya işlemin gerçekleştiği tarihten itibaren on yıl süreyle saklamakla yükümlü kılınmıştır.
Elektronik ticarette haksız ticari uygulama yasağı
Değişiklik ile elektronik ticarette haksız ticari uygulamada bulunulamayacağı düzenlenmiştir. Bu kapsamda elektronik ticaret aracı hizmet sağlayıcının, aracılık hizmeti sunduğu elektronik ticaret hizmet sağlayıcının ticari faaliyetlerini önemli ölçüde bozan, makul karar verme yeteneğini azaltan veya belirli bir kararı almaya zorlayarak normal şartlarda taraf olmayacağı bir ticari ilişkinin tarafı olmasına sebep olan uygulamalarının haksız olduğu kabul edilir denilerek haksız ticari uygulamanın tanımı yapılmıştır. Değişiklik kapsamında ayrıca elektronik ticarette haksız ticari uygulamaların neler olduğu da listelenmiştir.
Elektronik Ticaret Aracı Hizmet Sağlayıcıların Yükümlülükleri
Değişiklik ile elektronik ticaret aracı hizmet sağlayıcıların hepsinin uyması gereken ana yükümlülükleri belirlenmiştir. Bu kapsamda her bir elektronik ticaret aracı hizmet sağlayıcı aşağıdaki hususlara uymakla yükümlüdür:
a) Aracılık hizmeti sunduğu elektronik ticaret pazar yerlerinde kendisinin veya ekonomik bütünlük içinde bulunduğu kişilerin markasını taşıyan ya da marka kullanım hakkını haiz olduğu malları satışa sunamaz veya bu malların satışına aracılık edemez. Bu malların, farklı elektronik ticaret ortamında satışa sunulması hâlinde bu ortamlar arasında erişim imkânı sunamaz ve birbirinin tanıtımını yapamaz.
b) Elektronik ticaret hizmet sağlayıcının Vergi Usul Kanunu kapsamında düzenlemesi gereken belgelerdeki bilgilere, satışın yapıldığı elektronik ticaret pazar yerinde yer verebilmesine imkân sağlar.
c) Elektronik ticaret aracı hizmet sağlayıcı veya elektronik ticaret hizmet sağlayıcının yazılı şekilde ya da elektronik ortamda önceden olumlu irade beyanını almadan bunların ETBİS’e kayıtlı alan adlarının ana unsurunu oluşturan tescilli markalarını kullanarak çevrim içi arama motorlarında pazarlama ve tanıtım faaliyetinde bulunamaz.
ç) Elektronik ticaret aracı hizmet sağlayıcı, elektronik ticaret hizmet sağlayıcının tanıtıcı bilgilerini, kendisinden temin ettiği belgeler üzerinden veya ilgili kurumların erişime açık elektronik sistemlerinden doğrular.
Yukarıdakilere ilaveten bir takvim yılındaki net işlem hacmi on milyar Türk lirasının, otuz milyar Türk lirasının ve 60 milyar Türk Lirasının üzerinde olan elektronik ticaret aracı hizmet sağlayıcıları için de ilave yükümlülüker öngörülmüştür.
Lisans alma yükümlülüğü
Ayrıca bir takvim yılındaki net işlem hacmi 10 milyar liranın, iptal ve iadeler hariç işlem sayısı 100 bin adedin üzerinde olan elektronik ticaret aracı hizmet sağlayıcıları, faaliyetlerine devam edebilmek için Ticaret Bakanlığından lisans almak ve lisansını yenilemek zorunda olacaklardır.
Yürürlük
Her ne kadar değişiklikler 1 Ocak 2023 tarihinde yürürlüğe girecek olsa da bazı hükümler için kademeli yürürlük tarihleri belirlenmiştir. Örneğin aracılık hizmeti sunduğu elektronik ticaret Pazar yerlerinde kendisinin veya ekonomik bütünlük içinde bulunduğu kişilerin markasını taşıyan veya kullanım hakkını haiz olduğu malları satışa sunan veya satışına aracılık eden elektronik ticaret aracı hizmet sağlayıcılar, elektronik para kuruluşu olarak yetkilendirilen işletmelerin ekonomik bütünlük içinde bulunduğu eticaret aracı hizmet sağlayıcılar, eşya taşımacılığı faaliyetinde bulunan işletmeler, taşıma işleri organizatörü veya posta hizmet sağlayıcı olarak yetkilendirilen işletmelerin ekonomik bütünlük içinde bulunduğu elektronik ticaret aracı hizmet sağlayıcılar, yükümlülüklerin bir kısmına 1 Ocak 2024’e kadar uyum sağlayacaktır. İlaveten lisans alma yükümlülüğü 1 Ocak 2025 tarihi itibariyle yürürlüğe girecektir.
