Anayasa Mahkemesi’nin İşçinin Özel Hayatın Gizliliği ve Haberleşme Özgürlüğü Hakkına İlişkin Emsal Kararı
Anayasa Mahkemesi (“AYM”) geçtiğimiz günlerde verdiği ve yakın zamanda Resmi Gazete’de de yayımlanan bir kararında, başka bir çalışanın işyeri telefonunu kullanarak başvurucu ile yaptığı mesajlaşmanın işverence denetlenmesi ve içeriğinin incelenmesi sonucu elde edilen bilgilerin başvurucunun iş akdinin feshine dayanak yapılması olayında, gözetim yetkisini kullanarak özel yazışmaları inceleyen ve bu yazışmalar çerçevesinde başvurucu çalışanın iş sözleşmesini fesheden işverenin, bu yolla çalışanın “Özel Hayatın Gizliliği” ve “Haberleşme Özgürlüğü” haklarını ihlal ettiğine hükmetmiştir.
Başvurucu çalışan, diğer çalışan ile yazışmalarının incelenmesinin özel hayat alanına ve haberleşme hürriyetine haksız bir müdahale oluşturduğunu, yazışmaların işveren tarafından hukuka aykırı yöntemler ile elde edildiğini iddia etmiştir.
AYM, iş telefonu üzerinden yapılan iletişimin denetlenebileceğine ve iletişim araçlarının kullanım koşullarına ilişkin çalışana önceden tam ve açık bir bilgilendirme yapılmadığını tespit etmiştir. Bunun yanı sıra işverenin müşteri iletişim bilgilerine ulaşmak adına iş telefonunda inceleme yapıldığı iddiasına uyumlu ve sınırlı bir inceleme yapılıp yapılmadığının da belirsiz olduğu tespit edilmiştir.
Ayrıca mesajlaşma programlarının kişisel olarak da kullanılabileceği gözetilmiş ve bir başkasına ait olan cep telefonunun denetlenmesinin ve bu kişinin telefonunda başvurucuya ait mesajların da ele geçirilmesinin başvurucunun özel hayatının ve haberleşmesinin gizliliğinin korunması konusundaki makul beklentisine aykırı olduğuna ve dolayısıyla, çalışanın özel hayata saygı ve haberleşme hürriyetinin ihlal edildiğine karar verilmiştir.
AYM’nin daha önce buna benzer olaylarda 2016, 2020, 2021 ve 2022 yılı başında verdiği kararlar ile bu yeni kararı arasında benzeyen ve ayrılan noktaların değerlendirilmesi neticesinde şu sonuçlara ulaşıldığı değerlendirilmektedir.
Kararlar arasında benzeşen yön, işyerinde kullanılmak üzere çalışana tahsis edilen araçlar üzerinden yapılan iletişimin denetlenebileceğine ve gözetlenebileceğine dair iletişim araçlarının kullanım koşullarına ilişkin çalışana önceden tam ve açık bir bilgilendirme yapılması gerekliliğidir. Ayrıca işveren incelemesini amacına uygun belirli sınırlara tabi olarak yapmalıdır.
Genel olarak kararlar arasında görünürde ayrışan bir prensip olmamakla birlikte, AYM’nin bu yeni kararı ile, mesajlaşma programlarında kişisel mesajlaşmaların yapılabileceğinin belirtilmesiyle çalışanın bu husustaki haklarının kapsamının genişletildiği düşüncesindeyiz.
